Her geçen gün artan gıda fiyatları, tüketicilerin tezgah başında karşılaştığı durumlar arasında kayda değer bir sorun olarak kendini gösteriyor. Özellikle taze sebze ve meyve fiyatlarına dair yapılan araştırmalar, ürünlerin tarladan sofralara ulaşma sürecinde karşılaştıkları bir dizi engeli ortaya koyuyor. Son günlerde bazı ürünlerin tezgah fiyatlarının tanesi 50 TL'ye kadar çıkması, bu sorunu daha da gündeme taşıdı ve birçok insanı meraklandırdı. Peki, bu yüksek fiyatların arkasında hangi faktörler yatıyor? İşte detaylar.
Tüketici ile buluşmadan önce ürünlerin geçtiği aşamalar, fiyatların belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Tarladan toplanan sebzelerin ve meyvelerin,lışmaya gönderilmesi, ambalajlanması, taşınması ve perakendeye ulaşması sürecinde birçok masraf ortaya çıkmaktadır. Bu masrafların başında; iş gücü, akaryakıt, nakliye, depolama ve olası hava koşullarına bağlı olarak ürün kayıpları gelmektedir. Özellikle son yıllarda yükselen akaryakıt fiyatları ve iklim değişikliği nedeni ile artan hava koşulları, üreticileri olduğu kadar tüketicileri de zorlayan etkenler arasında yer almaktadır. Bunun yanı sıra, pandeminin ardından dünya genelinde yaşanan kargaşa, hammaddelerin temininde yaşanan zorluklar ve küresel gıda fiyatlarındaki artış da, Türkiye’deki gıda enflasyonunu tetikleyen unsurlar arasında sayılabilir. Özellikle gıda ürünleri için üretim maliyetlerinin artması, sonunda bu maliyetlerin tüketicilere yansımasına sebep olmaktadır. Tüketicilerin market raflarında gördüğü yüksek fiyatlar, aslında tedarik zincirinin her aşamasında meydana gelen etkenlerin bir sonucudur.
Diğer bir önemli konu ise, tüketici davranışları ve bu davranışların gıda fiyatları üzerindeki etkisidir. Tüketicilerin sağlıklı ve doğal ürünlere olan talebi, özellikle pandemi sonrası artmış durumdadır. İnsanlar, sağlıklı beslenme ve doğal gıdalara yönelirken bu da yüksek kalite arayışını doğurmuştur. Ancak, yüksek kaliteli ürünlerin maliyetleri de genellikle daha yüksektir ve bu durum fiyatların artmasına neden olmaktadır. Ayrıca, organik ve doğal ürünlerin pazarda daha fazla yer kaplaması, bu ürünlerin fiyatlarını da artırmakta ve tüketicilerin daha fazla harcama yapmasına yol açmaktadır. Sonuç olarak, bu yıl tarladan sofralara ulaşan ürünlerin fiyatlarındaki artışlar, yalnızca iç dinamiklerden kaynaklanmıyor; aynı zamanda global trendlerin de bir yansıması olarak değerlendirilebilir. Alınacak önlemler ve izlenecek politikalar, gelecekte bu fiyatların dengeye oturmasını sağlayabilir. Ancak şimdilik, yüksek fiyatlarla karşı karşıya kalacağımız bir süre daha var gibi görünüyor.