Son dönemde Türkiye’de tarım ve hayvancılık sektöründe dikkat çeken bir durum yaşanıyor: 100 bin lira maaşla çoban arayan işverenler, uygun aday bulmakta zorlanıyor. Ancak bu ilginç gelişmenin arkasında pek çok etken yatıyor. Eğitim, yaşam şartları, sosyal kabul ve iş gücü dinamikleri gibi unsurlar, çobanlık mesleğini cazip kılmayan nedenler arasında öne çıkıyor. Peki, yüksek maaşla çoban arayan işverenler neden istedikleri nitelikte aday bulamıyor? İşte detayıyla sürecin arka planı.
Çobanlık, tarih boyunca köklü bir meslek olmasına rağmen, günümüzde birçok genç için cazip bir kariyer seçeneği olmaktan uzak. Ülkede tarım ve hayvancılığın gelişmesiyle birlikte, çobanlık mesleğine olan ilgisizlik günden güne artıyor. Özellikle şehirde yaşayan gençler, çobanlık gibi emek gerektiren ve riskli görülen meslekleri tercih etmemekte. Bu durum, meslekle ilgili önyargılar ve yaşam standartlarının düşüklüğü gibi pek çok unsurlardan kaynaklanıyor.
Özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar için çobanlık, fiziksel yeterlilik gerektiren, zor şartlar altında çalışılan bir meslek olarak algılanıyor. Güneşin altında uzun saatler boyunca hayvanlarla vakit geçirmek ve zorlu hava koşullarında çalışmak, çoğu gencin tercih edeceği bir iş değil. Bununla birlikte, çobanlık gibi mesleklerde sosyal statü de düşük algılanmakta. Bu nedenle, gençler genellikle daha az zamanı ve daha yüksek sosyal statü beklentilerini karşılayan işlere yöneliyorlar.
Türkiye’nin birçok bölgesinde çiftlikler ve hayvancılık işyerleri, özellikle kırsal kesimde çoban bulmakta zorluk çekmektedir. 100 bin lira gibi yüksek bir maaş teklifi bile, çobanlık mesleğine olan ilgiyi artırmaya yetmiyor. Çiftlik sahipleri, hayvanların bakımından sorumlu olacak ve onları güdecek nitelikli personeli bulmak için çeşitli yollar deniyor. Ancak, bu çabalar henüz istenen sonuçları vermiyor.
Bazı çiftlikler, çobanın görev tanımında sadece hayvanları gütme değil, aynı zamanda onları hasta olmaktan koruma, doğru bir şekilde besleme, sağlık kontrollerini yapma gibi ek sorumluluklar da eklemekte. Ama buna rağmen, hala istenilen düzeyde çalışan bulunamıyor. İşverenler, yalnızca maaş değil, aynı zamanda konaklama, yemek gibi sosyal imkanlar da sunmalarına rağmen, adaylar bu fırsatları değerlendirmiyor.
Uzmanlara göre, tarım ve hayvancılık sektörü için kalifiye eleman eksikliği, işgücü krizinin en önemli sebeplerinden biri. Eğitim kurumları, gençleri bu meslekler için yeterince yönlendirmiyor. Meslek liselerinde çobanlık eğitimleri ve hayvancılıkla ilgili derslerin yetersizliği, gençlerin bu alanda kariyer yapma isteklerini azaltıyor. Ayrıca, mevcut genç nüfusun büyük bir kısmı, farklı mesleklere yönelmekte veya yurtdışında daha iyi koşullar aramaktadır.
Çözüm önerileri arasında, tarım ve hayvancılık alanında çalışanların sosyal statülerini yükseltmek, gençler için daha çekici hale getirmek, sektörün tanıtımını artırmak ve eğitim kurumlarıyla iş birliği sağlamak gibi stratejiler ön plana çıkıyor. Hükümet ve özel sektör işbirliği ile hayvancılık alanında çalışanların görünürlüğünü artırmak ve kariyer günleri düzenlemek gibi etkinlikler, bu meslekleri daha cazip hale getirebilir.
Sonuç olarak, Türkiye'de 100 bin lira maaşla çoban arayışı, birçok zorlukla karşı karşıya. Yüksek maaş teklifi bile durumu kurtaramazken, sektörün geleceği için ne gibi adımlar atılacağı merak konusu. Çobanlık mesleğinin yeniden değer kazanması için yapılacak olan çalışmalar ve yönetim politikaları, genç nesillerin ilgisini çekip, tarım ve hayvancılık alanındaki iş gücü krizinin üstesinden gelinmesine yardımcı olabilir.
